22 Mayıs 2025, Perşembe

"evrim ağacı" ile ilgili içerikler

Bu eller bize 8 bin yıllık bir hikâye anlatıyor
Mağaradaki ellerin esrarı
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

Arjantin'deki Eller Mağarası'nda bulunan izlerin en eskisi 9 bin 300, en yenisi bin 300 yaşında. Yaklaşık 400 neslin büyük bir uğraşla kayalara bıraktıkları bu izler bize o dönem yaşanan hayatın ve atalarımızın daha çok hangi ellerini kullandıklarının ipuçlarını veriyor

27 Mayıs 2022
Galaksinin kalbinin fotoğrafı nasıl çekildi?
O fotoğrafın hikayesi
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

Tarihteki ikinci kara delik fotoğrafı Samanyolu galaksisinin merkezinden geldi. Peki Dünya’ya 25 bin 640 ışık yılı mesafedeki bu süper kütleli kara deliği nasıl görüntüledik, bu keşif ne anlama geliyor, işte tüm ayrıntılar...

20 Mayıs 2022
Çeşitlilik her alanda gelişmenin anahtarı
Çeşitlilik her alanda gelişmenin anahtarı
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

Çeşitliliğin değerini anlamak için illa ekolojiye veya evrime bakmaya gerek yok. Yeni beceriler öğrenmek ve bağışıklık sistemi için de kritiktir. Farklı görüşlere maruz kalmanın sonuçları ise belki de en önemli faydasıdır

13 Mayıs 2022
Ay toprağı için enerji savaşları başlar mı?
Ay toprağı için enerji savaşları başlar mı?
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

Ay yüzeyinden Dünya’ya örnek getiren üçüncü ülke olan Çin, Ay toprağından metan gibi hidrokarbonlar ve hatta oksijen üretilebileceğini gösterdi. Bu gelişmeyi “Amerika’nın Ay’a demokrasi götürmesi için bir bahane çıktı” diye de yorumlayabiliriz

06 Mayıs 2022
Hepimiz aslında birer beslenme bilgesi miyiz?
Hepimiz aslında birer beslenme bilgesi miyiz?
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

1930’larda bebeklerle yapılan deneyin sonuçları, insanların doğuştan beslenme bilgeliğine sahip olduğu şeklinde yorumlanmıştı. Artık böyle deneyler yapmak imkansız ama benzer bir araştırmada 90 yıllık çalışmayı doğrulayan sonuçlara ulaşıldı

29 Nisan 2022
Kara deliklerin evriminin kayıp halkası bulundu
Kara deliklerin evriminin kayıp halkası bulundu
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

Orta büyüklükte kara deliklerin evrende çok yaygın olması gerektiğini bilmemize rağmen bugüne kadar örneklerine az rastladık. Hubble’ın daha önce çektiği fotoğrafları inceleyen bilim insanları bu “ara tür”ü nihayet buldu ve evrenin dinamiklerini anlama yolunda çok önemli bir adım daha attı

22 Nisan 2022
Dünya’nın yörüngesine kaç uydu sığar?
Dünya’nın yörüngesine kaç uydu sığar?
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

Elon Musk’ın uzaydan internet erişimi projesi Starlink şu ana kadar 1900 uyduyu yörüngeye oturttu. Amazon benzer projesi için 3 binden fazla uydu fırlatacak. Peki yörüngede ne kadar yer var, bu kadar kalabalık risk yaratmıyor mu, işte merak edilen soruların yanıtları...

15 Nisan 2022
Arkadaşlık kurarken beklentimiz nedir?
Arkadaşlık kurarken beklentimiz nedir?
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

Kimin kimle neden arkadaş olduğunu gerçekten anlayabilmek çok zor. Çünkü insanların arkadaşlarını seçerken kullandığı kıstasları ortaya dökmek epey güç. Ama cevabı hayvanlar aleminde aradığımızda karşımıza oldukça ilginç veriler çıkıyor...

08 Nisan 2022
Herkes için ‘her şeyin’ kısa tarihi
Herkes için ‘her şeyin’ kısa tarihi
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

‘Okur isteği’ üzerine bu hafta varoluşun destansı öyküsünü anlatacağım. “Güneş sistemi nasıl oluştu, Dünya’da yaşam nasıl başladı, insanlar nereden çıktı?” gibi soruları, yerim elverdiğince yanıtlamaya çalışacağım

25 Mart 2022
Anksiyete yayılırken bilim çare arayışında
Anksiyete yayılırken bilim çare arayışında
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

Tam bir tedavi ancak bunca insanı bu duruma iten sistemi ve sorunlarını gözden geçirmekle mümkün olsa da bilim insanları çözüm aramaya devam ediyor. Konuya çok farklı bir bakış açısıyla yaklaşan iki çalışmada dikkate değer sonuçlar alındı

11 Mart 2022
Astroloji kuzu postuna bürünmüş bir kurt mu?
Astroloji kuzu postuna bürünmüş bir kurt mu?
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

Astrolojinin iddiaları tamamen test edilebilirdir ve bugüne kadar yapılan testler, hepsinin geçersiz olduğunu göstermektedir. Ama “görünürde masum” bu sahtebilim ve sektör hızla büyüyor, kimi insanlar önemli kararlarını bu temelsiz iddialara bakarak veriyor

28 Ocak 2022
Mars’taki karbon temelli bileşikler bize ne anlatıyor?
Mars’taki karbon temelli bileşikler bize ne anlatıyor?
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

Mars’tan gelen meteoritteki moleküllerin canlı kaynaklı olmaması ilk etapta üzücü görünebilir. Ancak bu moleküllerin üretiminin milyarlarca yıl önceye dayanması, yaşamın bir noktada kimyasal yollarla evrimleşmiş olma ihtimalini artırıyor. Üstelik sadece Mars’ta da değil!

14 Ocak 2022
Sonunda Güneş’e dokunduk, peki bu ne işimize yarayacak?
Sonunda Güneş’e dokunduk, peki bu ne işimize yarayacak?
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

NASA’nın Parker Uzay Sondası Güneş’in korona tabakasının içinden geçerek birtakım örnekler topladı. Bu görev Güneş’te süregelen ve detaylarına henüz hakim olamadığımız fiziğin çözülebilmesi adına büyük öneme sahip

24 Aralık 2021
Hayatta kalmak bir tercih değildir
Hayatta kalmak bir tercih değildir
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

Sıradan ve karmaşık birçok davranış, beyindeki belli devrelerin sağlıklı çalışmasına bağlı. Böylesi üst düzey fonksiyonlar bile sıradan devrelere bağlıyken, hayatta kalmak kadar temel bir içgüdünün özgür tercih olduğunu düşünmek abesle iştigal etmek olurdu

10 Aralık 2021
Armageddon’un gerçek hali: Dart
Armageddon’un gerçek hali: Dart
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

Dev bir asteroid Dünya’yı tehdit ederse, Bruce Willis ortaya çıkıp gezegeni kurtarmayacak. NASA bu yüzden bir asteroidin yörüngesini değiştirmeyi denemek üzere uzay aracı DART’ı iki hafta içinde fırlatıyor. Deney başarılı olursa, olası tehlikelere karşı elimizde “etkili bir silah var” diyebileceğiz

12 Kasım 2021
Aramıza yeni katılan en eski insan!
Aramıza yeni katılan en eski insan!
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

“Homo bodoensis” geçen hafta “Yeni bir insan türü bulundu” başlıklarıyla her yerde haber oldu. Ama gerçek tam da öyle değil, aslında keşfedilen yeni bir insan yok. Bu tanım sadece yeni bir sınıflandırmaya ait

05 Kasım 2021
Fillerin dişlerini nasıl yok ediyoruz?
Fillerin dişlerini nasıl yok ediyoruz?
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

Yasa dışı fildişi kaçakçılarına karşı savunma olarak filler evrimleşmeye başladı. Bazı fil popülasyonlarında dişsiz doğum oranları yüzde 98’lere ulaştı. Peki bu değişim nasıl bu kadar hızlı olabildi ve bu bir “adaptasyon” mudur, yoksa “evrim” midir?

29 Ekim 2021
Boşsunuz ve sizi özel yapan bu boşluk!
Boşsunuz ve sizi özel yapan bu boşluk!
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

Bir atom çekirdeği fıstık büyüklüğünde olsaydı, atomun kendisi futbol stadyumu kadar olurdu! Atomlardaki tüm boşlukları kaldırsaydık, bütün insanları oluşturan malzeme, tek bir küp şeker hacmine sığardı

15 Ekim 2021
Güneş Sistemi’nin dokuzuncu gezegeni
Güneş Sistemi’nin dokuzuncu gezegeni
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

Güneş Sistemi’nde keşfedilmeyi bekleyen yeni bir gezegen var mı, tam olarak bilmiyoruz. Ama Neptün’ü de böyle bulmuştuk, bilmiyorduk fakat oralarda bir yerlerde olduğunu hesaplayabildik

08 Ekim 2021
Tüm deney bakterilerinin atası
Tüm deney bakterilerinin atası
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

Evrimin çok kısa sürede bile çok kapsamlı değişimler yaratabildiğini biliyoruz. Mesela bakteriler... Dünyanın dört bir yanındaki laboratuvarlarda kullanılan bakterilerin atasal tarihi, sadece 2 adet bakteriye kadar takip edilebilmektedir

01 Ekim 2021
Mamutlar geri geliyor
Mamutlar geri geliyor
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

Soyu tamamen tükenmiş mamutların genetik mühendisliğiyle geri getirilmesi planlanıyor. Üstelik plana göre sadece altı yıl içinde bir mamutun yeryüzünde yürüdüğünü görebiliriz

24 Eylül 2021
Tarihin en önemli aşı bilimcisi
Tarihin en önemli aşı bilimcisi
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

Adını hiçbir zaman televizyonlarda duymayacak olsanız da Amerikalı mikrobiyolog Maurice Hilleman, geliştirdiği...

17 Eylül 2021
Balinalar balıklarla değil ineklerle akraba
Balinalar balıklarla değil ineklerle akraba
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

Fosiller bize eksiksiz bir evrim tablosu sunuyor. Bunlardan en etkileyici olanlarından biri daha yeni keşfedildi. Phiomicetus anubis adı verilen tür, balinaların soyunun karadan geldiğinin sağlaması niteliğinde...

10 Eylül 2021
Diyeti koşarak geçemezsiniz
Diyeti koşarak geçemezsiniz
Çağrı Mert Bakırcı Çağrı Mert Bakırcı

Kaloriyi rakamlardan ibaretmiş gibi görsek de asıl önemli olan o kaloriyi nereden aldığımız. Buna dikkat etmeden sadece egzersiz yaparak kilo veremeyiz. Ama yaşımız ne olursa olsun, egzersize başlayarak vücudumuza pek çok iyilik sunabiliriz

03 Eylül 2021