05 Aralık 2025, Cuma

"taliban" ile ilgili içerikler

Modern Afganistan ve modern Türkiye
Modern Afganistan ve modern Türkiye
Ali Yaycıoğlu Ali Yaycıoğlu

Ankara hükümeti ve Kabil arasında 1921’de imzalanan ittifak anlaşması sonrası ilişkiler derinleşir. 1919-1924 arası, Amanullah’ın birinci reform dönemidir. Bu dönem yeni toprak ve vergi düzenlemeleri, zorunlu askerlik ve eğitim reformu tecrübeleri yaşanmıştır. Düzenli ordu kurma çabası Türk subayların gözetiminde devam etmektedir

15 Ekim 2021
Afganistan ve Türkiye: Panislamizmden anti-emperyalizme
Afganistan ve Türkiye: Panislamizmden anti-emperyalizme
Ali Yaycıoğlu Ali Yaycıoğlu

Afgan Kurtuluş Savaşı ile Türk Kurtuluş Savaşı Avrasya’yı kuşatan İngiltere İmparatorluğu’na karşı direnişin iki önemli cephesidir. Bu iki hareket birbiriyle ilişkili şekilde gelişmektedir

08 Ekim 2021
Afganistan halkının nefes alma savaşı
Afganistan halkının nefes alma savaşı

Afganistan’da konuştuğum hemen herkes ülkeden gitmek için yardım istiyor. Taliban’ın işleri yoluna koymak adına istediği müddet, sanki her geçen gün koca bir ülkenin boynuna dolanıyor

08 Ekim 2021
“Molla Ömer’i Taliban’ı kurmaya böyle ikna ettik”
“Molla Ömer’i Taliban’ı kurmaya böyle ikna ettik”

Oksijen, Taliban’ın tohumlarının atıldığı Sengisar köyüne ulaşarak kurucu Molla Ömer’in silah arkadaşlarını buldu. Bugünkü Başbakan Yardımcısı Molla Birader’in evinin ve örgütün kurulduğu medresenin de bulunduğu köyde kahramanlık öyküleri anlatılıyor

01 Ekim 2021
Osmanlı ve İngiltere imparatorlukları arasındaki Afganistan
Osmanlı ve İngiltere imparatorlukları arasındaki Afganistan
Ali Yaycıoğlu Ali Yaycıoğlu

1866’da Diyubend şehrinde kurulan medrese kısa zamanda Hanefi fıkhının merkezlerinden biri olur. Abdülhamid ile İngiltere İmparatorluğu altındaki Hint-İslam hareketinin merkezlerinden biri olan medrese arasında önemli ilişkiler kurulur. Medrese 19’uncu yüzyıl sonlarında İngiliz kolonyalizmine karşı şiddeti dışlayan ama etkili bir direniş önerir. Bunun da ötesinde Afganistan’da modern İslamcı düşüncenin filizlendiği yerdir. Diyubendîlik bir yönüyle Tâlibân’ın içinden çıktığı ocaktır diyebiliriz

01 Ekim 2021
Afganistan: Devrimler çağından büyük oyuna
Afganistan: Devrimler çağından büyük oyuna
Ali Yaycıoğlu Ali Yaycıoğlu

18’inci yüzyıl sonundan itibaren Afganistan çok daha küresel bir hikâyenin parçasıdır. 1780’lerden 1840’ların sonuna kadar, Avrupa’dan Amerika’ya, Afrika’dan Asya’ya tüm dünyayı büyük sarsıntılar beklemektedir. Bu sarsıntılar içinde İran, Afganistan, Hindistan (ve tabii Osmanlı İmparatorluğu) Fransa-İngiltere-Rusya rekabetine sahne olur

10 Eylül 2021
Ülke kurmaya asker yerine kim giderse gitsin
Ülke kurmaya asker yerine kim giderse gitsin

Taliban ile savaşı izleyen gazeteci Hastings, bir sokak ötesini bilmeyen askerleri, dil bilmeyen CIA ajanlarını ve “heyecan olsun diye” silaha sarılan Afganları yazdı

10 Eylül 2021
Biden’ı, Kerry’yi kurtaran tercüman ülkede kaldı
Biden’ı, Kerry’yi kurtaran tercüman ülkede kaldı

Bundan 13 yıl önce Afgan tercüman Muhammed, o zamanlar senatör olan ABD Başkanı Joe Biden, sonradan Dışişleri...

03 Eylül 2021
Taliban-IŞİD kavgasının şifreleri
Taliban-IŞİD kavgasının şifreleri

Taliban’ın bir dönem yan yana savaştığı IŞİD ile arası, 2017’de açılmaya başladı. Kabil’i alınca, serbest kalmayı bekleyen IŞİD-K lideri Horasani’yi öldürdüler. Rakip örgüt bugün dahi Taliban’ın uluslararası meşruiyet kazanma çabalarına zemin hazırlıyor

03 Eylül 2021
Afganistan kadın milli takımının zafere kaçış öyküsü
Afganistan kadın milli takımının zafere kaçış öyküsü

Sporcular, her saniyesi tehlikeli bir yolculuğa çıkarak önce havalimanına, oradan da Avustralya’ya ulaştı. Uluslararası operasyonları, telefon başındaki kaptanları yönetti

03 Eylül 2021
Bu ülkede bir daha müzik çalınmasın istiyorlar
Bu ülkede bir daha müzik çalınmasın istiyorlar

25 yaşındaki fotoğrafçı Qais, yıllarca akranları ülkeyi terk etmesin diye mücadele etmiş. Şimdi, “Hiçbir gencin Afganistan’da kalmasını istemem” diyor

03 Eylül 2021
Afganistan tarihine kısa bir giriş
Afganistan tarihine kısa bir giriş
Ali Yaycıoğlu Ali Yaycıoğlu

Afgan millî tarihçiliği Afganistan’ın birleşik bir ülke olmasını 18’inci yüzyıldaki gelişmelere dayandırır. Şah Mahmud 1722’de uzun süre Batı Afganistan’ı kontrol eden Safevî İmparatorluğu’na son verir; İsfahan’ı ve İran’ın büyük kısmını işgal eder. 200 yıl hüküm süren Safevî hanedanı dağılır. 1725 yılında, Osmanlı İmparatorluğu ve Afganistan arasında ilginç bir olay yaşanır. Şah Mahmud’u devirip yerine geçen Eşref Han’ı destekleyen bir grup Sünnî Afgan ulemâsı, Sultan III. Ahmed’e bir mektup gönderip Eşref Han’ı İran hükümdarı olarak tanımasını ister. Osmanlı teklifi reddeder

27 Ağustos 2021
Uçurtmanın başı yine dertte
Uçurtmanın başı yine dertte

20 yıl aradan sonra Taliban yeniden Afganistan yönetiminde. 2003’te basılan Uçurtma Avcısı ile Afganistan’ı gündeme taşıyan, ülkesinin meselelerini dile getiren romancı Khaled Hosseini’yi tekrar okumanın tam zamanı

27 Ağustos 2021
‘Önce devlet’ politikası iflas etti
‘Önce devlet’ politikası iflas etti
Daron Acemoğlu Daron Acemoğlu

Afganistan’ı işgal eden ABD, farklı yerel gruplara yakın olmak yerine tepeden inme bir devlet inşa politikası benimsedi. Devlete yabancı olduğunu düşünen kırsal kesimdeki halk ise yönünü devlet dışı aktörlere çevirdi. Yani ABD, ilk düğmeyi yanlış ilikledi

27 Ağustos 2021
“Kötülüğün sıfır noktası”
“Kötülüğün sıfır noktası”

Joe Biden yönetimi, Afganistan’dan çekilerek milyonlarca sivili, özellikle de kadınları kaderlerine terk etmekle...

20 Ağustos 2021
ABD sonrası dünyada artık Afganistan da var
ABD sonrası dünyada artık Afganistan da var

Financial Times’ın dış politika baş yazarı Gideon Rachman, Taliban’ın Afganistan yönetimini ele geçirmesinin ne anlama geldiğini değerlendirdi: Küba devrimi, Vietnam kadar önemli

20 Ağustos 2021
İslamabad’ın Peştun korkusu
İslamabad’ın Peştun korkusu

Gazeteci İrfan Aktan Taliban Kabil’e doğru ilerlerken devrilen Afgan yönetiminin İçişleri Bakanlığı...

20 Ağustos 2021
2 bin 500 yıllık kültür mirası yeniden Taliban tehlikesinde
2 bin 500 yıllık kültür mirası yeniden Taliban tehlikesinde

Taliban şu anda sınırlar, altyapı ve kadınlarla meşgul olsa da Afganistan’da sıranın tarihi eserlere ve sanata gelmesi an meselesi. Milletlerarası Müzeler Konseyi (ICOM) özellikle risk altındaki eserlerin kaçırılma ya da yok edilme ihtimaline dikkat çekiyor

20 Ağustos 2021
ABD arkasında sadece yoksulluk ve acı bırakıyor
ABD arkasında sadece yoksulluk ve acı bırakıyor

ABD yoksul ülkelere bıkıp usanmadan pervasızca müdahale etmeyi sürdürürken, Amerikalı siyasiler ve medya, bu ülkelerin halklarını hakir görüyor. Harcadıkları parayla temiz su ve sağlık hizmetlerine, okul binalarına, kliniklere, beslenme programlarına yatırım yapabilirlerdi ama geride yoksul bir ülke bıraktılar

20 Ağustos 2021
Beni elbette öldürecekler
Beni elbette öldürecekler

Defalarca suikast girişimine maruz kalan, sokakta dövülen ancak Taliban’ın dönüşüyle bile ülkesini terk etmeyen kadın hakları savaşçısı Şükriye Barakzai, “damarlarında gezen korkuyu” ve Batı’ya duyduğu öfkeyi anlattı

20 Ağustos 2021
Afganistan bu noktaya nasıl geldi?
Afganistan bu noktaya nasıl geldi?

1919: Emir Emanullah Han, ülkenin İngiltere’den  bağımsızlığını ilan etti. 1933: Muhammed Zahir...

20 Ağustos 2021
Taliban 2.0 önceki kuşaktan farklı mı?
Taliban 2.0 önceki kuşaktan farklı mı?

Bir kısmı örgütün ikinci kuşağından olan Taliban liderleri, değiştikleri imajını yaratmaya çalışıyor. Ancak sahadaki gerçekler ve tarih böyle söylemiyor. Afgan halkı, aynı şiddet ve baskı senaryosunu 20 yıl sonra bir kez daha yaşamaktan korkuyor

20 Ağustos 2021
Günah ortağı Pakistan
Günah ortağı Pakistan

The Economist’in eski genel yayın yönetmeni Bill Emmott, Afganistan fiyaskosuyla ilgili olarak dikkatleri Pakistan’a çekiyor

20 Ağustos 2021
Villasından çıkıp Kabil’e kadar gitti ama...
Villasından çıkıp Kabil’e kadar gitti ama...

Türkiye’nin bir dönem umut bağladığı Dostum’un Ankara’daki villasından çıkıp Kabil’de Taliban’la savaşma macerası hüsranla bitti

20 Ağustos 2021