"taliban" ile ilgili içerikler
Osmanlı ve İngiltere imparatorlukları arasındaki Afganistan
1866’da Diyubend şehrinde kurulan medrese kısa zamanda Hanefi fıkhının merkezlerinden biri olur. Abdülhamid ile İngiltere İmparatorluğu altındaki Hint-İslam hareketinin merkezlerinden biri olan medrese arasında önemli ilişkiler kurulur. Medrese 19’uncu yüzyıl sonlarında İngiliz kolonyalizmine karşı şiddeti dışlayan ama etkili bir direniş önerir. Bunun da ötesinde Afganistan’da modern İslamcı düşüncenin filizlendiği yerdir. Diyubendîlik bir yönüyle Tâlibân’ın içinden çıktığı ocaktır diyebiliriz
Afganistan: Devrimler çağından büyük oyuna
18’inci yüzyıl sonundan itibaren Afganistan çok daha küresel bir hikâyenin parçasıdır. 1780’lerden 1840’ların sonuna kadar, Avrupa’dan Amerika’ya, Afrika’dan Asya’ya tüm dünyayı büyük sarsıntılar beklemektedir. Bu sarsıntılar içinde İran, Afganistan, Hindistan (ve tabii Osmanlı İmparatorluğu) Fransa-İngiltere-Rusya rekabetine sahne olur
Ülke kurmaya asker yerine kim giderse gitsin
Taliban ile savaşı izleyen gazeteci Hastings, bir sokak ötesini bilmeyen askerleri, dil bilmeyen CIA ajanlarını ve “heyecan olsun diye” silaha sarılan Afganları yazdı
Biden’ı, Kerry’yi kurtaran tercüman ülkede kaldı
Bundan 13 yıl önce Afgan tercüman Muhammed, o zamanlar senatör olan ABD Başkanı Joe Biden, sonradan Dışişleri...
Taliban-IŞİD kavgasının şifreleri
Taliban’ın bir dönem yan yana savaştığı IŞİD ile arası, 2017’de açılmaya başladı. Kabil’i alınca, serbest kalmayı bekleyen IŞİD-K lideri Horasani’yi öldürdüler. Rakip örgüt bugün dahi Taliban’ın uluslararası meşruiyet kazanma çabalarına zemin hazırlıyor
Afganistan kadın milli takımının zafere kaçış öyküsü
Sporcular, her saniyesi tehlikeli bir yolculuğa çıkarak önce havalimanına, oradan da Avustralya’ya ulaştı. Uluslararası operasyonları, telefon başındaki kaptanları yönetti
Bu ülkede bir daha müzik çalınmasın istiyorlar
25 yaşındaki fotoğrafçı Qais, yıllarca akranları ülkeyi terk etmesin diye mücadele etmiş. Şimdi, “Hiçbir gencin Afganistan’da kalmasını istemem” diyor
Afganistan tarihine kısa bir giriş
Afgan millî tarihçiliği Afganistan’ın birleşik bir ülke olmasını 18’inci yüzyıldaki gelişmelere dayandırır. Şah Mahmud 1722’de uzun süre Batı Afganistan’ı kontrol eden Safevî İmparatorluğu’na son verir; İsfahan’ı ve İran’ın büyük kısmını işgal eder. 200 yıl hüküm süren Safevî hanedanı dağılır. 1725 yılında, Osmanlı İmparatorluğu ve Afganistan arasında ilginç bir olay yaşanır. Şah Mahmud’u devirip yerine geçen Eşref Han’ı destekleyen bir grup Sünnî Afgan ulemâsı, Sultan III. Ahmed’e bir mektup gönderip Eşref Han’ı İran hükümdarı olarak tanımasını ister. Osmanlı teklifi reddeder
Uçurtmanın başı yine dertte
20 yıl aradan sonra Taliban yeniden Afganistan yönetiminde. 2003’te basılan Uçurtma Avcısı ile Afganistan’ı gündeme taşıyan, ülkesinin meselelerini dile getiren romancı Khaled Hosseini’yi tekrar okumanın tam zamanı
‘Önce devlet’ politikası iflas etti
Afganistan’ı işgal eden ABD, farklı yerel gruplara yakın olmak yerine tepeden inme bir devlet inşa politikası benimsedi. Devlete yabancı olduğunu düşünen kırsal kesimdeki halk ise yönünü devlet dışı aktörlere çevirdi. Yani ABD, ilk düğmeyi yanlış ilikledi
“Kötülüğün sıfır noktası”
Joe Biden yönetimi, Afganistan’dan çekilerek milyonlarca sivili, özellikle de kadınları kaderlerine terk etmekle...
ABD sonrası dünyada artık Afganistan da var
Financial Times’ın dış politika baş yazarı Gideon Rachman, Taliban’ın Afganistan yönetimini ele geçirmesinin ne anlama geldiğini değerlendirdi: Küba devrimi, Vietnam kadar önemli
İslamabad’ın Peştun korkusu
Gazeteci İrfan Aktan Taliban Kabil’e doğru ilerlerken devrilen Afgan yönetiminin İçişleri Bakanlığı...
2 bin 500 yıllık kültür mirası yeniden Taliban tehlikesinde
Taliban şu anda sınırlar, altyapı ve kadınlarla meşgul olsa da Afganistan’da sıranın tarihi eserlere ve sanata gelmesi an meselesi. Milletlerarası Müzeler Konseyi (ICOM) özellikle risk altındaki eserlerin kaçırılma ya da yok edilme ihtimaline dikkat çekiyor
ABD arkasında sadece yoksulluk ve acı bırakıyor
ABD yoksul ülkelere bıkıp usanmadan pervasızca müdahale etmeyi sürdürürken, Amerikalı siyasiler ve medya, bu ülkelerin halklarını hakir görüyor. Harcadıkları parayla temiz su ve sağlık hizmetlerine, okul binalarına, kliniklere, beslenme programlarına yatırım yapabilirlerdi ama geride yoksul bir ülke bıraktılar
Beni elbette öldürecekler
Defalarca suikast girişimine maruz kalan, sokakta dövülen ancak Taliban’ın dönüşüyle bile ülkesini terk etmeyen kadın hakları savaşçısı Şükriye Barakzai, “damarlarında gezen korkuyu” ve Batı’ya duyduğu öfkeyi anlattı
Afganistan bu noktaya nasıl geldi?
1919: Emir Emanullah Han, ülkenin İngiltere’den bağımsızlığını ilan etti. 1933: Muhammed Zahir...
Taliban 2.0 önceki kuşaktan farklı mı?
Bir kısmı örgütün ikinci kuşağından olan Taliban liderleri, değiştikleri imajını yaratmaya çalışıyor. Ancak sahadaki gerçekler ve tarih böyle söylemiyor. Afgan halkı, aynı şiddet ve baskı senaryosunu 20 yıl sonra bir kez daha yaşamaktan korkuyor
Günah ortağı Pakistan
The Economist’in eski genel yayın yönetmeni Bill Emmott, Afganistan fiyaskosuyla ilgili olarak dikkatleri Pakistan’a çekiyor
Villasından çıkıp Kabil’e kadar gitti ama...
Türkiye’nin bir dönem umut bağladığı Dostum’un Ankara’daki villasından çıkıp Kabil’de Taliban’la savaşma macerası hüsranla bitti
Taliban gözünü şehirlere dikti
Afganistan’daki gelişmeler Türkiye’yi yakından ilgilendiriyor çünkü Taliban güçleri daha fazla yerleşim yerini ele geçirdikçe sınırdan gelen göç dalgası büyüyor. AB de yeni mülteci dalgasından endişe duyuyor
Afganlar için Türkiye ara duraktı ama artık yolun devamı yok
Afganistan’da Taliban’ın kuvvetlenmesiyle beraber, göçün de artması bekleniyor. Uzmanlara göre, Türkiye’yi büyük göç dalgası vurmaz. Ama geleneksel olarak Türkiye’yi Batı’ya giden yolda mola yeri gibi gören düzensiz göçmenler için şartlar zorlaştı
‘Kuzey’de Taliban’ın üzerine gideceğiz’
Ankara’da yaşayan Özbek General Raşit Dostum, Financial Times muhabirlerine Taliban’a karşı ülkenin kuzeyinde savaşacaklarını anlattı. ABD’nin çekilmesi ile panik yaşayan ülkede eski savaş ağaları da harekete geçmeye hazırlanıyor
25 bin Afgan tercümanın korkusu
Afganistan’dan apar topar çekilen ABD, geride 25 bin tercüman ve ailesini bıraktı. Taliban ile mücadelede yıllarca kullanılan ve kendilerine vize sözü verilen tercümanlar, şimdi ölüm tehdidiyle burun buruna olduklarını söylüyor
