"evrim ağacı" ile ilgili içerikler
Mağaradaki ellerin esrarı
Arjantin'deki Eller Mağarası'nda bulunan izlerin en eskisi 9 bin 300, en yenisi bin 300 yaşında. Yaklaşık 400 neslin büyük bir uğraşla kayalara bıraktıkları bu izler bize o dönem yaşanan hayatın ve atalarımızın daha çok hangi ellerini kullandıklarının ipuçlarını veriyor
O fotoğrafın hikayesi
Tarihteki ikinci kara delik fotoğrafı Samanyolu galaksisinin merkezinden geldi. Peki Dünya’ya 25 bin 640 ışık yılı mesafedeki bu süper kütleli kara deliği nasıl görüntüledik, bu keşif ne anlama geliyor, işte tüm ayrıntılar...
Çeşitlilik her alanda gelişmenin anahtarı
Çeşitliliğin değerini anlamak için illa ekolojiye veya evrime bakmaya gerek yok. Yeni beceriler öğrenmek ve bağışıklık sistemi için de kritiktir. Farklı görüşlere maruz kalmanın sonuçları ise belki de en önemli faydasıdır
Ay toprağı için enerji savaşları başlar mı?
Ay yüzeyinden Dünya’ya örnek getiren üçüncü ülke olan Çin, Ay toprağından metan gibi hidrokarbonlar ve hatta oksijen üretilebileceğini gösterdi. Bu gelişmeyi “Amerika’nın Ay’a demokrasi götürmesi için bir bahane çıktı” diye de yorumlayabiliriz
Hepimiz aslında birer beslenme bilgesi miyiz?
1930’larda bebeklerle yapılan deneyin sonuçları, insanların doğuştan beslenme bilgeliğine sahip olduğu şeklinde yorumlanmıştı. Artık böyle deneyler yapmak imkansız ama benzer bir araştırmada 90 yıllık çalışmayı doğrulayan sonuçlara ulaşıldı
Kara deliklerin evriminin kayıp halkası bulundu
Orta büyüklükte kara deliklerin evrende çok yaygın olması gerektiğini bilmemize rağmen bugüne kadar örneklerine az rastladık. Hubble’ın daha önce çektiği fotoğrafları inceleyen bilim insanları bu “ara tür”ü nihayet buldu ve evrenin dinamiklerini anlama yolunda çok önemli bir adım daha attı
Dünya’nın yörüngesine kaç uydu sığar?
Elon Musk’ın uzaydan internet erişimi projesi Starlink şu ana kadar 1900 uyduyu yörüngeye oturttu. Amazon benzer projesi için 3 binden fazla uydu fırlatacak. Peki yörüngede ne kadar yer var, bu kadar kalabalık risk yaratmıyor mu, işte merak edilen soruların yanıtları...
Arkadaşlık kurarken beklentimiz nedir?
Kimin kimle neden arkadaş olduğunu gerçekten anlayabilmek çok zor. Çünkü insanların arkadaşlarını seçerken kullandığı kıstasları ortaya dökmek epey güç. Ama cevabı hayvanlar aleminde aradığımızda karşımıza oldukça ilginç veriler çıkıyor...
Herkes için ‘her şeyin’ kısa tarihi
‘Okur isteği’ üzerine bu hafta varoluşun destansı öyküsünü anlatacağım. “Güneş sistemi nasıl oluştu, Dünya’da yaşam nasıl başladı, insanlar nereden çıktı?” gibi soruları, yerim elverdiğince yanıtlamaya çalışacağım
Anksiyete yayılırken bilim çare arayışında
Tam bir tedavi ancak bunca insanı bu duruma iten sistemi ve sorunlarını gözden geçirmekle mümkün olsa da bilim insanları çözüm aramaya devam ediyor. Konuya çok farklı bir bakış açısıyla yaklaşan iki çalışmada dikkate değer sonuçlar alındı
Astroloji kuzu postuna bürünmüş bir kurt mu?
Astrolojinin iddiaları tamamen test edilebilirdir ve bugüne kadar yapılan testler, hepsinin geçersiz olduğunu göstermektedir. Ama “görünürde masum” bu sahtebilim ve sektör hızla büyüyor, kimi insanlar önemli kararlarını bu temelsiz iddialara bakarak veriyor
Mars’taki karbon temelli bileşikler bize ne anlatıyor?
Mars’tan gelen meteoritteki moleküllerin canlı kaynaklı olmaması ilk etapta üzücü görünebilir. Ancak bu moleküllerin üretiminin milyarlarca yıl önceye dayanması, yaşamın bir noktada kimyasal yollarla evrimleşmiş olma ihtimalini artırıyor. Üstelik sadece Mars’ta da değil!
Sonunda Güneş’e dokunduk, peki bu ne işimize yarayacak?
NASA’nın Parker Uzay Sondası Güneş’in korona tabakasının içinden geçerek birtakım örnekler topladı. Bu görev Güneş’te süregelen ve detaylarına henüz hakim olamadığımız fiziğin çözülebilmesi adına büyük öneme sahip
Hayatta kalmak bir tercih değildir
Sıradan ve karmaşık birçok davranış, beyindeki belli devrelerin sağlıklı çalışmasına bağlı. Böylesi üst düzey fonksiyonlar bile sıradan devrelere bağlıyken, hayatta kalmak kadar temel bir içgüdünün özgür tercih olduğunu düşünmek abesle iştigal etmek olurdu
Armageddon’un gerçek hali: Dart
Dev bir asteroid Dünya’yı tehdit ederse, Bruce Willis ortaya çıkıp gezegeni kurtarmayacak. NASA bu yüzden bir asteroidin yörüngesini değiştirmeyi denemek üzere uzay aracı DART’ı iki hafta içinde fırlatıyor. Deney başarılı olursa, olası tehlikelere karşı elimizde “etkili bir silah var” diyebileceğiz
Aramıza yeni katılan en eski insan!
“Homo bodoensis” geçen hafta “Yeni bir insan türü bulundu” başlıklarıyla her yerde haber oldu. Ama gerçek tam da öyle değil, aslında keşfedilen yeni bir insan yok. Bu tanım sadece yeni bir sınıflandırmaya ait
Fillerin dişlerini nasıl yok ediyoruz?
Yasa dışı fildişi kaçakçılarına karşı savunma olarak filler evrimleşmeye başladı. Bazı fil popülasyonlarında dişsiz doğum oranları yüzde 98’lere ulaştı. Peki bu değişim nasıl bu kadar hızlı olabildi ve bu bir “adaptasyon” mudur, yoksa “evrim” midir?
Boşsunuz ve sizi özel yapan bu boşluk!
Bir atom çekirdeği fıstık büyüklüğünde olsaydı, atomun kendisi futbol stadyumu kadar olurdu! Atomlardaki tüm boşlukları kaldırsaydık, bütün insanları oluşturan malzeme, tek bir küp şeker hacmine sığardı
Güneş Sistemi’nin dokuzuncu gezegeni
Güneş Sistemi’nde keşfedilmeyi bekleyen yeni bir gezegen var mı, tam olarak bilmiyoruz. Ama Neptün’ü de böyle bulmuştuk, bilmiyorduk fakat oralarda bir yerlerde olduğunu hesaplayabildik
Tüm deney bakterilerinin atası
Evrimin çok kısa sürede bile çok kapsamlı değişimler yaratabildiğini biliyoruz. Mesela bakteriler... Dünyanın dört bir yanındaki laboratuvarlarda kullanılan bakterilerin atasal tarihi, sadece 2 adet bakteriye kadar takip edilebilmektedir
Mamutlar geri geliyor
Soyu tamamen tükenmiş mamutların genetik mühendisliğiyle geri getirilmesi planlanıyor. Üstelik plana göre sadece altı yıl içinde bir mamutun yeryüzünde yürüdüğünü görebiliriz
Tarihin en önemli aşı bilimcisi
Adını hiçbir zaman televizyonlarda duymayacak olsanız da Amerikalı mikrobiyolog Maurice Hilleman, geliştirdiği...
Balinalar balıklarla değil ineklerle akraba
Fosiller bize eksiksiz bir evrim tablosu sunuyor. Bunlardan en etkileyici olanlarından biri daha yeni keşfedildi. Phiomicetus anubis adı verilen tür, balinaların soyunun karadan geldiğinin sağlaması niteliğinde...
Diyeti koşarak geçemezsiniz
Kaloriyi rakamlardan ibaretmiş gibi görsek de asıl önemli olan o kaloriyi nereden aldığımız. Buna dikkat etmeden sadece egzersiz yaparak kilo veremeyiz. Ama yaşımız ne olursa olsun, egzersize başlayarak vücudumuza pek çok iyilik sunabiliriz
